اعتیاد چیست و معتاد کیست؟

فرد معتاد از موادی مصرف می­‌کند یا دست به رفتارهایی می­‌زند که به رغم پیامدهای ناگواری که به همراه دارد، تاثیر پاداش‌­دهنده­ آن محرکی است برای تکرار عمل.  اعیاد شامل مصرف موادی مانند الکل، تریاک، کوکائین و نیکوتین یا رفتارهایی مانند قمار می‌­شود.

 خصوصیات نوروبیولوژی در هرگونه رفتار اعتیادی یکسان است: این رفتار به ­شدت قسمت‌های پاداش و تقویت مغز را، که شامل دوپامین است، درگیر می­‌کند؛ درنتیجه، محل اتصال عصب در قشر پیش‌­پیشانی، جایی‌­که مهم‌­ترین عملکردهای مغز در آن اتفاق می‌­افتد، قطع می­‌شود و تمام توجه فرد روی سرنخ‌های مربوط به مواد یا فعالیت مورد نظر متمرکز می­‌شود.

لازم به ذکر است بعد از ترک مصرف مواد یا رفتار اعتیادی، تغییرات مغز قابل جبران است.

احتمال این­که اختلال سومصرف مواد و قمار بازی با بیماری­‌های روحی مانند افسردگی و اضطراب یا دیگر مشکلات همراه شود بالاست. این دو اختلال نه­ تنها مکانیزم­‌های مشابه مغز را درگیر می­‌کنند، بلکه واکنش­ آن­‌ها به بسیاری از روش‌­های درمان یکسان است.

اختلال سومصرف مواد و قماربازی وضعیت‌­های پیچیده‌­ای هستند که روی سیستم­‌های پاداش، تقویت، انگیزه و حافظه در مغز تاثیر می­‌گذارند.

باورهای غلط در مورد اعتیاد

فرایندهایی که باعث تشدید اعتـیاد می­‌شود بسیار است و یک توضیح ساده ندارد. فقط یک علت برای اعتیاـد وجود ندارد: اگرچه ژنتیک و سایر عوامل زیستی در میزان آسیب‌­پذیری فرد در برابر اعتیـاد نقش دارد، بسیاری از عوامل اجتماعی، روانی و محیطی هم تاثیر زیادی روی مصرف مواد می­‌گذارد.

برخی خصوصیات، مانند عدم تحمل پریشانی یا دیگر احساسات قدرتمند، منجر به بروز اعتیاد می‌­شود اما هیچ نوع «شخصیت معتاد» وجود ندارد که به ­طور مشخص بروز اعـتیاد در شخص را پیش­بینی کند.

علائم اعتیاد

مصرف مداوم مواد یا انجام فعالیت‌­هایی که منجر به پریشانی یا ناتوانی می­‌شود، هسته اختلال اعتـیاد را تشکیل می­‌دهد. برای این­که علائم اعتیاد از نظر بالینی تشخیص داده شود، فرد باید دست کم دو مورد از علائم اعتیاد زیر را داشته باشد:

  • یکی از علائم اعتیاد آن است که فرد بیشتر یا طولانی­‌تر از آن­چه قصد داشته مواد مصرف می‌­کند.
  • از علائم اعتیاد این است که شخص تمایل دارد مصرفش را کم کند یا تلاش­‌های نافرجامی برای این کار انجام می­‌دهد.
  • تداوم مصرف یا انجام فعالیت یا ترک آن­‌ها زمان زیادی به طول می­‌انجامد.
  • فرد تمایل و میل شدیدی به مصرف مواد یا انجام فعالیتی که به آن معتاد است دارد.
  • مصرف مواد یا انجام فعالیت باعث ایجاد اختلال در الزامات شغلی، تحصیلی یا خانگی شده است.
  • فرد به ­رغم مشکلات اجتماعی و فردی که برایش پیش آمده به مصرف مواد یا انجام فعالیت ادامه می‌دهد.
  • فرد دیگر در فعالیت‌­های مهم اجتماعی، شغلی یا خلاقانه شرکت نمی­‌کند یا کم­تر شرکت می‌­کند.
  • رفتار اعتیـادگونه در موقعیت‌­هایی رخ می­دهد که از نظر فیزیکی خطرناک است.
  • یکی از علائم اعتیاد آن است که بدن نسبت به مواد مقاوم می­‌شود. این وضعیت دو علامت دارد: فرد برای رسیدن به تاثیر مطلوب به مواد بیشتری نیاز دارد یا مقدار مواد همیشگی تاثیر خود را از دست داده است.
  • علائم ترک: علائم فیزیکی یا مصرف مواد مشابه برای جلوگیری از بروز علائم ترک.

شدت اعتیـاد با توجه به تعداد علائم اعتیاد موجود اندازه‌­گیری می­‌شود. اگر دو یا سه علامت در فرد مشاهده شود، اعتیاد خفیف است. اگر فرد چهار یا پنج علامت از خود نشان دهد، درجه اعـتیاد متوسط است. در صورت مشاهده شش علامت یا بیشتر، اعتیـاد شدید تلقی می­‌شود.

https://bahrampsychology.blog.ir

 

addiction disorder:اختلال اعتیاد